ЁС ЗҮЙН ГОМДОЛ, МЭДЭЭЛЭЛД ХИЙСЭН ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ

2025 оны 06 дугаар сарын 02-ны өдрийн байдлаар төрийн төв болон орон нутгийн байгууллагын дэргэдэх 2702 ёс зүйн дэд хороод 82 гомдол, мэдээллийг шалган шийдвэрлэсэн байна.

Гомдол, мэдээллийг хүлээн авсан байдал: Иргэнээс 41 /50.0%/, төрийн албан хаагчаас 26 /31.7%/, дотоод хяналт, шалгалтаар 15 /18.3%/ ирүүлсэн.

Байршил: Аймагт 37 /45.1%/, нийслэлд 45 /54.9%/ бүртгэгдсэн.

Төрийн албан хаагчдын ангилал, төрөл: Төрийн улс төрийн 4 /4.9%/, төрийн захиргааны 46 /56.1%/, төрийн тусгай 16 /19.5%/, төрийн үйлчилгээний 16 /19.5%/, удирдах 9 /11.0%/, гүйцэтгэх 71 /86.6%/, туслах 2 /2.4%/ холбогдсоноос төрийн захиргааны болон гүйцэтгэх албан тушаалын албан хаагчид дийлэнх хувь эзэлсэн.

Хүйс: Эрэгтэй 32 /39.0%/, эмэгтэй 50 /61.0%/.   

Дэд хорооны дүгнэлт: 36 /43.9%/ зөрчил гаргасан, 41 /50.0%/ гаргаагүй, 5 /6.1%/  холбогдох албан тушаалтанд шилжүүлжээ.

Ёс зүйн зөрчлийн агуулга: Зөрчил гаргасан 36 албан хаагчийн ёс зүйн зөрчлийг агуулгаар /хуулийн заалт/ нь авч үзвэл:

8.1.1.иргэний хүсэлтэд анхааралтай хандаж, хуульд заасан бүрэн эрхийнхээ хүрээнд хариу өгөх 7 /19.4%/,

8.1.2.эрх бүхий байгууллагаас баталсан хувцаслалтын шаардлагыг баримтлах 1 /2.8%/,

8.1.3.бусдын бие эрхтний онцлогийг зохисгүй үг, үйлдлээр илэрхийлэхийг цээрлэх, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний өөрийгөө илэрхийлэх үйлдлийг даган дуурайхгүй байх, ёс бус үг, хэллэг хэрэглэхгүй байх 1 /2.8%/,

8.1.4.бусдын ажил хэрэгч саналыг үл хайхрах, мушгин гуйвуулахгүй байх, худал мэдээллийг аливаа хэлбэрээр тараахгүй байх 5 /13.9%/,

8.1.5.бусдын өөрийгөө хөгжүүлэх, мэдлэг ур чадвараа дээшлүүлэх, сурч боловсрох эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хязгаарлахгүй байх 2 /5.6%/,

8.2.1.төрийн албан хаагчийн хувьд хуулиар тогтоосон иргэний эрх, эрх чөлөөний хязгаарлалтыг үг, үйлдлээр эсэргүүцэх, бусдыг өдөөн турхирах 2 /5.6%/,

8.2.3.хүний эмзэг болон хувийн мэдээллээр бусдыг гутаах 5 /13.9%/,

8.2.4.албаны чиг үүрэгтэй холбоотой мэдээллийг санаатайгаар нуун дарагдуулах, удирдлагын шийдвэр гаргах үйл ажиллагаанд саад учруулах 2 /5.6%/,

8.2.6.соёлын ялгаатай хэв шинжийг харьцуулах, шүүмжлэх, ялгавартай хандах 1 /2.8%/,

8.2.8.албан үүргээ гүйцэтгэж байхдаа болон ажлын байранд согтууруулах ундаа хэрэглэх 10 /27.8%/ үйлдэгджээ.

Албан үүргээ гүйцэтгэж байхдаа болон ажлын байранд согтууруулах ундаа хэрэглэх, өмнөх өдөр уусан согтууруулах ундаа нь үнэртэх, хэвийн бус байдалтай ажлын байрандаа ирэх зөрчил дийлэнх хувьд гарчээ.

Ёс зүйн хариуцлага хүлээлгэсэн байдал: Хуулийн 8.1.1-д заасан зөрчил гаргасан албан хаагчдад томилох эрх бүхий албан тушаалтны шийдвэрээр гомдол гаргагчид, эсхүл олон нийтийн өмнө уучлалт гуйхыг үүрэг болгох /хуулийн 16.1.1/ 1 буюу 14.2 хувь, өөрт нь ганцаарчилсан хэлбэрээр сануулах /16.1.2/  6 буюу 85.8 хувь,

8.1.2-д байгууллагын албан хаагчдын өмнө нээлттэй сануулах /16.1.3/ 1 буюу 100 хувь,

8.1.3-д шийдвэрээр гомдол гаргагчид, эсхүл олон нийтийн өмнө уучлалт гуйхыг үүрэг болгох /16.1.1/ 1 буюу 100 хувь,

8.1.4-д  өөрт нь ганцаарчилсан хэлбэрээр сануулах /16.1.2/ 3 буюу  60.0 хувь, төрийн албаны тухай хуульд заасны дагуу төрийн албанаас халах /16.1.4/, 1 буюу 20 хувь, хамт олноос, гомдол, мэдээлэл гаргагчаас, эсхүл олон нийтийн өмнө уучлалт гуйх /17.2.1/ 1 буюу 20 хувь нь сайн дураараа,

8.1.5-д гомдол гаргагчид, эсхүл олон нийтийн өмнө уучлалт гуйхыг үүрэг болгох /хуулийн 16.1.1/ 1 буюу 50.0 хувь, байгууллагын албан хаагчдын өмнө нээлттэй сануулах /16.1.3/ 1 буюу 50.0 хувь,

8.2.1-д өөрт нь ганцаарчилсан хэлбэрээр сануулах /16.1.2/  1 буюу 50.0 хувь, байгууллагын албан хаагчдын өмнө нээлттэй сануулах /16.1.3/ 1 буюу 50.0 хувь,

8.2.3-д өөрт нь ганцаарчилсан хэлбэрээр сануулах /16.1.2/  1 буюу 20.0 хувь, хамт олноос, гомдол, мэдээлэл гаргагчаас, эсхүл олон нийтийн өмнө уучлалт гуйх /17.2.1/ 3 буюу 60 хувь, ёс зүйн хэм хэмжээг зөрчсөнөө хүлээн зөвшөөрч, өөрийн хүсэлтээрээ албан тушаалаас чөлөөлөгдөх /17.2.2/ 1 буюу 20 хувь,

8.2.4-д байгууллагын албан хаагчдын өмнө нээлттэй сануулах /16.1.3/ 1 буюу 50.0 хувь, хамт олноос, гомдол, мэдээлэл гаргагчаас, эсхүл олон нийтийн өмнө уучлалт гуйх /17.2.1/ 1 буюу 50.0 хувь,

8.2.6-д хамт олноос, гомдол, мэдээлэл гаргагчаас, эсхүл олон нийтийн өмнө уучлалт гуйх /17.2.1/ 1 буюу 100 хувь,

8.2.8-д өөрт нь ганцаарчилсан хэлбэрээр сануулах /16.1.2/  8 буюу 80.0 хувь, байгууллагын албан хаагчдын өмнө нээлттэй сануулах /16.1.3/ 1 буюу 20.0 хувь, хамт олноос, гомдол, мэдээлэл гаргагчаас, эсхүл олон нийтийн өмнө уучлалт гуйх /17.2.1/ 1 буюу 20 хувьд тус тус ёс зүйн хариуцлага хүлээлгэсэн.

Ёс зүйн зөрчлийн шийдвэрлэлтийн хугацаа: Дэд хороо нь ёс зүйн зөрчил гаргасан 31 /86.1%/, гомдол, мэдээллийг дунджаар 21 хоног буюу хуулийн хугацаанд, тавыг /13.9%/ нь хугацаа хэтрүүлэн 60 ба түүнээс дээш хоногт шийдвэрлэсэн зөрчил гаргажээ. 

Ажилласан туршлага: Ёс зүйн зөрчил гаргасан албан хаагчдын ажилласан туршлагыг үзэхэд дунджаар төрийн байгууллагад 13.7 жил байна.

Дүгнэлт:

     Төрийн албан хаагчдын ёс зүйн ойлголт, мэдлэгийг дээшлүүлэх ёс зүйн зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх сургалтыг үе шаттай зохион байгуулах, гомдол, мэдээллийг хуульд заасан хугацаанд шийдвэрлэх хяналтыг сайжруулах шаардлагатай.

     Өмнөх онтой харьцуулахад ёс зүйн зөрчил гаргасан албан хаагчдын 274 буюу 87.3%-д томилох эрх бүхий албан тушаалтан хариуцлага хүлээлгэж, 40 буюу 12.7% нь сайн дураараа хариуцлага хүлээсэн бол 2025 оны 06 дугаар сарын 02-ны байдлаар томилох эрх бүхий албан тушаалтан 28 буюу 77.8%, 8 буюу 22.2%  болж өссөн нь сайн дураараа ёс зүйн хариуцлага хүлээх сайн жишиг тогтож байна. 

Мэдээлэл, дүн шинжилгээний хэлтэс